Siteplus
ÖĞRENEN KAMERALAR İLE AKILLI ÇÖZÜMLER
İnsan beyninin algılayıp yorumladığı veri t�rleri arasından g�rsel veri en �n sırada yer alıyor. Yaşamımızı y�nlendiren bu verinin yeni nesil teknolojiler i�in de �nemli bir kaynağa d�n�şmesi ka�ınılmaz. Yapay zek� ile birleşen g�r�nt� işleme teknolojisi d�nya �apında ilgi g�ren, yatırım olanakları ile dikkat �eken, yeni girişimlere ve gelişmelere a�ık bir alan olarak g�ze �arpıyor.
Siteplusnın akıllı g�venlik ��z�mlerinde birlikte �alıştığı Nexizonun kurucu ortaklarından Berkehan T�rk ile g�r�nt� işleme teknolojisini, bu teknolojiye y�nelik k�resel pazarın durumunu ve start-up bir şirket olmanın inceliklerini konuştuk.
Kendinizden ve Nexizonun kuruluş yolculuğundan bahseder misiniz?
İsmim Berkehan T�rk, Nexizonun kurucu ortaklarındanım. Hacettepe �niversitesi Elektrik-Elektronik M�hendisliği mezunuyum. Bilgisayar m�hendisi olan arkadaşım �ağlar Uslu ile birlikte bu proje fikrini oluşturduk. Fikrin doğuşu pandemi koşullarına dayanıyor. Biliyorsunuz pandemide bir anda, hi� beklemediğimiz bir şekilde maske takalım, sosyal mesafeye dikkat edelim gibi hassasiyetler ortaya �ıktı. Biz de kamera g�r�nt�lerinden maske, sosyal mesafe, hijyen takibi gibi bir şey yapabilir miyiz, diyerek başladık. Onu yaptığımızda pazarı araştırdık. Bir iş fikri, modeli olabilir mi, diye d�ş�nerek projeyi yaparken pazarı da araştırdık. Herkesin tam da bunu denetlemek ve kontrol altına almak istediğini fark ettik. Araştırmamıza devam ederken şunu g�rd�k: Bu tarz g�r�nt� işleme, yapay zek� modellerini yapanların �oğu işletmelere kendi donanımını da satmak istiyor. Yani benim bir tane kameram var, sen bu kamerayı satın al, şuraya koy ve buradaki maskeyi, sosyal mesafeyi takip etsin diyorla. Biz bunu kamera satmadan yapabilir miyiz, diye d�ş�nd�k. Yani mevcut g�venlik kameralarına yapay zek� modellerini entegre edebilir miyiz? Bu fikri yavaş yavaş olgunlaştırdık, denedik, olduğunu g�rd�k. En başta birka� restoran ve otele gittik. B�yle bir kontrol yaptıklarını belirtmelerinin itibarlarını artırabileceğini vurguladık. Gittiğimiz m�şterilerden biri fikrimizi �ok beğendi ve ilerleyen s�re�te de yatırımcımız oldu. B�ylece finansal olarak da bir motivasyon yakaladık. Sonra bunu sadece hijyen ve takip uygulaması olarak bırakmadık. İş sağlığı, iş g�venliği ekipmanlarının takibi, alan takibi, g�venlik bazlı uygulamalar, end�striye y�nelik kalite kontrol ��z�mleri gibi g�venlik kameraları ile yapılabilecek bir�ok alana uyarladık. Zaten mottomuzu da bu oluşturuyor. İnsanların g�zle takip edebildiği şeyleri artık yapay zek� g�r�nt�lerle takip edebilecek kadar gelişti ve biz de bunu yapıyoruz. Rutin olarak takip ettiğiniz şeyleri kameraya ve yapay zek�ya �ğretiyoruz. Onun takip etmesini sağlıyor ve hem zaman hem de maddi a�ıdan m�şterilerimize kazan� sağlayacak bir iş modeli oluşturarak �alışmaya devam ediyoruz.
Siteplus ile birlikte �alışmaya nasıl başladınız? �alışmanız neleri kapsıyor?
Siteplus, ilk m�şterimizdendir. Ben Hacettepe mezunu olduğumdan �niversitede Siteplusın ismini �ok g�rm�şt�m. Hem Siteplusın hem de bizim Ankara merkezli oluşumuz da bizi bir araya getirdi. Kendimizi tanıttık, birlikte neler yapabileceğimizi konuştuk. Daha az g�venlik personeliyle nasıl daha etkin bir g�venlik sağlanabileceğini, kaynakların daha efektif kullanılabileceğini değerlendirdik.
Siteplus ile yaptığımız �ok yenilik�i �alışmalar var. Ama �nce genel g�venlikte sunduğumuz sistemlerimizden bahsedeyim. Genel olarak sistemlerimizin i�erdiği parametreler; insan takibi, alan takibi. Alan takibi dediğimizde o alan bir insan girdi mi? Girip �ıkması, ayak basması sizin i�in bir alarm olmayabilir, ama 10 saniye bekledi mi? Kapıya �ok yaklaştı mı? Kapıyı zorladı mı? Bunun ara� bazlı takibinde; ara� girdi mi, �ıktı mı? Plaka okuma, y�z tanıma sistemlerinin bunlarla entegre olabilmesi gibi g�venliği kapsayan bir�ok uygulamamız var. Bunları Siteplusın m�şterilerine bir iş birliği halinde sunuyoruz. Ayrıca Siteplus ile bazı kritik g�venlik noktalarında ayrı yapay zek� modelleriyle g�venlik personelinin verimini de takip ediyoruz.
Bu ne demektir? Personel g�rev başındayken uyuyor mu veya personel devriyeye �ıktığında, diyelim ki tur s�resi ortalama 5 dakika, g�venlik kul�besinde 15-20 dakikayı ge�en s�rede kimse olmadığında kontrols�z bir durum mu oluştu? Bazı riskli b�lgelerde birden fazla kişi i�eri girdiğinde, bu kişiler masa başında uzun s�re ayakta beklediğinde, kameraları izlemediğinde uyarı almak istiyoruz gibi bize �eşitli parametreler verdiler. Şu anda Siteplusın alarm merkezinde bu tarz uyarıları ve alarmları �alıştırıyoruz. Bunun da yaptığı işe verdiği �nemi g�stermesi a�ısından Siteplusı �ne �ıkardığını d�ş�n�yorum.
Bir g�venlik personelinin �n�ndeki 300-400 kamera g�r�nt�s�n� izlemesi ve bir şey olursa haber vermesi imk�nsız. Siz istemediğiniz veya ka�ınılmasını istediğiniz durumları yapay zek�ya s�yl�yorsunuz, biz �ğretiyoruz. B�ylece b�t�n kameralarınızı yapay zek�mız izliyor ve �ğrettiğimiz �zel durumlarda alarm oluşturuyor. B�ylece 5 personelin yapabileceğini 1 personel ile ��zerek maliyeti uygun hale getiriyoruz.
Kişisel verilerin korunması nasıl sağlanıyor?
Personel veriminin takibinde �alışanların bilgilendirilmesi ve aydınlatılması gerekiyor. Biz taslak metinlerimizi sunuyoruz. Genel yapılan takiplerde ise Nexizon hi�bir şekilde biyometrik veri işlemiyor. Bunun g�venlik kamerası kaydı tutmaktan �ok bir farkı yok. Bir veriyi anonim hale getiriyoruz. Yani ben Berkehan T�rk� burada g�rd�m demiyorum. Ben burada bir insan g�rd�m, kayıtlarından ona gir bak diyorum. Burada anonimleştirmemiz ve biyometrik işlemiyor oluşumuz kişisel verilerin korunumu a�ısından bir avantaj oluyor ve uygunluk sağlıyor.
Veriler bulut �zerinden mi depolanıyor?
İşletmenin tercihine g�re veri depolaması yapılıyor. T�rkiyede bulut sistemi �ok fazla tercih edilmiyor. Ama Nexizonun bulut alt yapısı var. AWS ve Google Cloud platformuna tam entegre olarak �alışabiliyor. T�rkiyede firmalar daha �ok lokal g�r�nt� işleme se�eneklerini tercih ediyor, yani benim kendi network ağım i�erisinden verilerim hi� �ıkmasın diyor. G�venlik kameralarını da orada tutuyor. Nexizon, NVIDIA tabanlı herhangi bir grafik işletim biriminde (GPU) algoritmasını �alıştırabiliyor. Bu da �ok fazla bilgisayarı kapsıyor ve lokal ağdan �ıkmasını istenmiyorsa o şekilde de veri işlemesini sağlayabiliyor.
Nexizonu diğer akıllı asistan lardan farklı kılan �zellikler nelerdir?
Bizim �ne �ıkmak istediğimiz iki nokta var. Bunlardan birincisi; biz donanım satmıyoruz veya işletmeleri y�kl� donanım değişikliklerine gerek bırakmak istemiyoruz. Mevcut donanımlarınızı, mevcut g�venlik kameralarınızı akıllandırabiliriz diyoruz. G�venlik kameranız varsa, aamanında 50-100 dolarlık kamera takmışsınız onu değiştirmeyin. Yapay zek� fonksiyonu olabilmesi i�in 2000 dolarlık kameraya gerek yok. Nexizon yazılımını kullanmaya başlayın ve kameranız ne olursa olsun biz akıllandıralım. Nexizon teknolojisini �alıştırmak i�in minimum veya maksimum olarak nitelendirebileceğimiz bir metrekare sınırı yok. Yalnız �ok y�ksek ��z�n�rl�kl� kameralar varsa onların a�ıları ile 50 metre, belki 100 metreye kadar analiz yapabiliyoruz. Ama bazılarının ��z�n�rl�ğ� �ok d�ş�k oluyor. Onlarda da uygulamamız sıkıntı olmadan �alışıyor. Ama �rneğin oradaki analizlerimiz 20 metrede kalıyor. Yani bu noktadaki kısıtlar �alışmamızı engellemiyor, ama başarı oranımızı etkiliyor.
Biz mevcut kameraların donanımını değiştirmediğimiz ve �r�n�m�z�n arkasında durarak s�rekli bakımını, g�ncellemelerini karşıladığımız i�in ayrışıyoruz.
İkinci ayrıştığımız nokta ise; API teknolojisinde [Application Programming Interface - Uygulama Programlama Aray�z�]. API teknolojisini de bu teknolojilerle beraber sunarak farklı sistemlerle entegrasyonunu sağlayabiliyoruz. Mesela işletme yangın alarmı �alınca g�venlik i�in b�t�n kapıları a�, aktif et gibi bir teknoloji ile kendi i�erisinde g�venliğini farklı firmalarla �alışarak belirli bir şekilde tasarlamıştır. Ben ona diyorum ki g�venlik kameran da artık bir şeyleri takip edebilmeye başlasın. B�ylece oradan �rettiği sinyalin diğer t�m yazılımlarınla haberleşmesini kolayca, tek satır kod olarak nitelendirebilelim. B�ylece API ile Nexizon, bu teknolojilerle tam entegre �alışabiliyor.
Teknoloji her alanıyla kompakt hale geliyor. Biz de buna ayak uydurmaya �alışıyoruz. Sen kameralarını izliyorsun, alarmlarını zaten takip ediyorsun. O sistemine tek bir satır kod daha ekle, artık kameraların akıllı olsun, yapay zek�ları izlemeye başlasın, alarm durumunda senin �n�ne bir pop-up �ıkarsın, bildirim �ıkarsın. Yani sadece kendi �r�n�m� dashboardumu vermekten ziyade bu şekilde bir API sağlayıcılığı da yapıyorum. Bu noktada da �nemli bir fark yarattığımızı d�ş�n�yorum.
Siz o zaman ara y�z�n�ze de g�veniyorsunuz. Basitleştirilmiş bir ara y�z�n�z m� var?
Kameranın markasından, modelinden, ��z�n�rl�ğ�nden bağımsız, pazardaki %95 oranındaki kamerayı kapsıyoruz. �zelliklerden, parametrelerden birka�ını girmeniz ondan sonra entera basıp hangi �zelliklerle akıllandırmak istiyorsanız o �zelliklerle akıllandırabilirsiniz. Sıradan, herhangi bir kameranızı akıllı kamera yapan bir ara y�zden s�z ediyorum.
G�venlik sekt�r� dışından bir �rnek verebilir misiniz?
�rneğin bir yemek firmasında bone takılıyor mu? Onu �st m�d�r istediği zaman girip g�r�nt�leyebiliyor, alarmları alabiliyor. 10 kişiden 8i bone takmıyorsa bana uyarı ver, hijyen a�ığı vardır. diye belirli trashholdlar koyabiliyor. O parametreleri kendisi se�ip, bunu hem analiz olarak alabiliyor hem de ihlal durumlarını g�r�nt�leyebiliyor.
Son olarak Nexizon gibi startuplara, gen� girişimcilere tavsiyelerinizi alabilir miyiz?
Ekip �ok �nemli bu işlerde. ��nk� startup kurumsal bir sabah 8 akşam 5 firması değil. Biz yeri geliyor sabaha kadar beraber �alışıyoruz. Hep o kişilerle birlikte ge�en hareketli, zor bir hayatımız var ve o zorluğu azaltacak ekip arkadaşları bulmanız gerekiyor. Startupın bir sosyal tarafı vardır. İnsanların y�z�n� g�rd�ğ� kişinin diyaloğu iyi kurması, derdini iyi anlatması gerekir. Bizim ekipte bu kişi benim. Girişimcilik ile �ok i� i�eydim. �niversite hayatımda �ok uğraştım. Etkinliklere gittim, etkinlikler d�zenledim, topluluk başkanlığı yaptım. Ekip y�netimini, birileriyle tanışmayı, farklı dili konuştuğun insanlarla diyalog kurmayı, derdini iyi anlatmayı �ğrendim. Bir de bu dert anlatmayı bilgisayarlarla �ok iyi başaran kişi olması gerekiyor. O da �ağlar, g�zel sistem geliştirebilen, bunu takip edebilen ve s�rd�r�lebilir hale getiren kişi.
Ayrıca bir startupta başarılı olmak istiyorsanız B planı d�ş�nmemeniz gerekiyor. Biz bu işe odaklanabilmek i�in �ok teklif reddettik, fırsatları teptik. Bence şu �ok yanlış bir d�ş�nce: Bir girişeyim, 5-6 ay baktım satamadım, zaten teklif var şu kurumsala giderim. B�t�n B planlarını �ld�rmeniz gerekiyor kafanızda. Tek işim bu, bunu yapmak zorundayım diyerek sadece buna odaklanmanız gerekiyor. Bu yaklaşım b�y�k bir avantaj olacaktır.
(Bu r�portaj Artı Derginin 8. sayısında yayımlanmıştır.)